Grano-de-niero
Plantago afra
Plantaginaceae
Àutri noum : Erbo-di-niero, Biasso.
Noms en français : Plantain pucier, Plantain psyllium.
Descripcioun :La grano-de-niero, es uno pichoto planto (5 à 40 cm) que trachis dins li tepiero seco e en ribo de ribiero. Es uno planto gaire ramificado que douno d'èr à Plantago arenaria mai que se n'en destrìo d'un biais segur emé si bratèio de la flour coumpausado que soun mai courto qu'elo. Li fueio soun longo, plato e primo (1 à 3 mm). Coumpara emé l'erbo-bruno que ié sèmblo proun.
Usanço :Li fueio de grano-de-niero se manjon en ensalado. Li grano, un cop gounflado dins l'aigo, soun bono contro lou quiéu tapa e remoulisson. Ajudon à lucha contro la pisso-douço e lis artèri tapado. Soun peréu utilisado en cousmetico pèr faire de poutingo pèr la pèu (anti-enflamativo).
Port : Erbo
Taio : 5 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Plantago
Famiho : Plantaginaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à avoust
Liò : Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Plantago afra L., 1762
Brùsti
Eleusine indica
Poaceae Graminaceae
Nom en français : Éleusine d'Inde.
Descripcioun :La brùsti es un grame fourestié que trachis sus li trepadou e li caladat de vilo. Es uno planto pulèu rebaladisso au nostre, mai que se pòu dreissa. Se recounèis à sis enflourejado en espigo plato que porto dos renguièro d'espigueto (fotò).
Usanço :La planto èi manjadisso. En Indo, se manjon li racino cruso e li jóuini planto. Lou gran èi tambèn manjadis (es esta manja di tèms de carestié). Èi peréu couneigudo pèr èstre uno planto vertuouso contro forço malautié : èi diuretico, vermifujo, sudorifico, febrifujo... Lis estùdi d'aro mostron d'interessanto prouprieta anti-óussidanto, anti-inflamativo, anti-diabetico e anti-cancerogèno.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Eleusine
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à óutobre
Liò : Trepadou
- Escoumbre e proche dis oustau
- Paret
- Caladat
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Eleusine indica (L.) Gaertn., 1788